Bài Thực hành dịch thuật Tiếng Anh kinh tế bài 1 là bài viết thuộc phần Thực hành dịch thuật của chúng tôi soạn nên theo yêu cầu của khách hàng nhằm nâng cao năng lực dịch thuật các bài viết chuyên về kinh tế. Bài viết sẽ hướng dẫn cụ thể cách dịch từng câu và văn phong dịch thuật cả bài.
Chúng tôi mong rằng, bài viết sẽ là cơ sở để quý độc giả có thể dịch thuật những bài dịch tương tự trong tương lai
BÀI 1. GỖ CHẾ BIẾN XUẤT KHẨU
Bài gốc Tiếng Việt
- Trong những năm gần đây do quản lý và bảo vệ kém, tài nguyên rừng bị tàn phá rất nghiêm trọng.
- Sản lượng gỗ khai thác dành cho chế biến tiêu dùng trong nước và xuất khẩu trong những năm 1992 và 1993 đã giảm rất nhiều.
- Để thực hiện nghiêm chỉnh Luật Bảo vệ và Phát triển rừng ban hành ngày 12/08/1991 và đặc biệt là chỉ thị 462 | TTg ngày 11/3/1993 của Thủ Tướng Chính phủ về quản lý chặt chẽ việc khai thác, vận chuyển và xuất khẩu gỗ, ngành lâm nghiệp đã thực hiện biện pháp quản lý, bảo vệ tài nguyên rừng, bảo vệ môi sinh, đồng thời ổn định và phát triển nguồn nguyên liệu gỗ dành cho công nghiệp chế biến, trong đó có chế biến xuất khẩu.
- Sản lượng khai thác gỗ năm 1998 theo dự kiến kế hoạch của Bộ Lâm nghiệp sẽ tăng lên 690.000m3 so với 638.000m3 năm 1996 và 618.000m3 năm 1997.
- Cũng theo dự kiến kế hoạch đó, năm 1998 sẽ dành 299.000m3 gỗ từ nhóm 1 cho đến nhóm 8 để chế biến xuất khẩu (trừ một số loại đặc biệt quý hiếm đã bị Nhà nước cấm khai thác vầ sử dụng tại Nghị định số 18|HĐBT ngày 17/1/1992).
- Chỉ cách đây vài năm gỗ cao su được cho là loại tồi, chỉ dùng để làm chất đốt.
- Hiện nay đó lại là nguyên liệu rất có giá trị trong việc sản xuất và xuất khẩu các mặt hàng gỗ đang rất ưa chuộng tại các thị trường các nước tư bản phát triển (Châu Á, Châu úc, Châu Âu, Bắc Mỹ).
- Hàng năm ngành cao su phải thanh lý khoảng 7.000-8.000 có khi đến 10.000 ha cây cao su già để trồng mới.
- Ước tính bình quân hàng năm có thể thu được vài ba trăm ngàn mét khối gỗ cao su già thanh lý có chất lượng dùng cho chế biến xuất khẩu.
- Ngoài ra cũng nên lưu tâm các nhà nghiên cứu, sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm gỗ về một nguồn nguyên liệu khá dồi dào nhưng chưa được khai thác sử dụng đó là gỗ dừa.
- Một số nước như Indonesia, Philippin, Malaysia đã thành công trong việc chế biến gỗ dừa làm vật liệu xây dựng, sản xuất hàng mộc, trong đó có hàng mộc xuất khẩu mang lại hiệu quả đáng khích lệ.
Phân tích và hướng dẫn dịch thuật
- Chế biến: to process (=to treat material in order to preserve it).
Như vậy đầu đề có thể dịch: To process wood for export = processing wood for export (chế biến gỗ để xuất khẩu). Nếu dịch: processed wood for export = gỗ (được) chế biến gỗ để xuất khẩu.
Câu 1:
- Do = due to: owing to; because of; caused by; on account of…
E.g: The accident was due to careless driving = tai nạn do lái xe bất cẩn (due to = owing to; caused by). - Quản lý và bảo vệ kém: ill management and protection. Ill = kém, tồi (nghĩa thông thường = ốm đau). Một vài ví dụ khác:
- She has ill luck = nàng kém may mắn. Ill fame = tiếng xấu. Ill health = sức khoẻ kém, (sức khoẻ kém chứ không phải bệnh hoạn).
Câu 2
- Sản lượng gỗ khai thác = the exploited wood production.
- Cho chế biến tiêu dùng nội địa… = chỉ cần dịch = for domestic use. Có thể thay domestic = inland; interior; internal…
- Rất nhiều: Very much; a lot… ở đây ta có thể dịch bằng “dramatically” (= một cách thảm hại, một cách thê thảm) để câu văn thêm sống động hơn.
Câu 3
- Nghiêm chỉnh: strict (adj.); stern (adj.); severe [sivio] (adj.) (= demanding and enforcing obedience) => adverbs; strictly; sternly; severely.
- Be strict with yourself: hãy nghiêm khắc với chính bản thân (anh, chị…) bạn.
- A strict (= stern) rule against smoking at a petrol station: luật lệ nghiêm khắc chống hút thuốc tại trạm xăng dầu.
- Để thực hiên nghiêm chỉnh: to strictly carry out… hoặc to severely implement…
- Chỉ thị: instructions (p.l); directions; orders. Verbs: to instruct; to order; to direct…
E.g: Instruct them to start early = hãy chỉ thị bọn chúng khởi hành sớm. - Môi sinh = ecosystem (n) (môi sinh = môi trường sinh thái = an ecological unit consisting of a group of plants and living creatures interacting with each other and with their surroundings,).
- Sự chế biến: processing (= verbal noun; gerund).
Câu 4:
- Sản lượng khai thác gỗ: the production of exploiting wood.
- Kế hoạch: plan (n); arrangement (n);project (n); outline (n)…
- Dự kiến: to estimate (vt & vi); to calculate; to target (thường dùng ở dạng “passive”)… So với nên dịch “against”(trong bài này).
Câu 5:
- Cũng theo dự kiến kế hoạch đó: chỉ dịch đơn giản also according to that plan.
- Loại quý hiếm (bỏ bớt, “đặc biệt”) rare and precious kind (=sort).
- Cấm: to prohibit; to forbid; to ban…
- To forbid a marriage: ngăn cấm cuộc hôn nhân.
- Smoking is strictly prohibited at gas stations: hút thuốc bị triệt để (ngăn) cấm tại các cây xăng.
Câu 6:
- Được cho là: to be considered; to be regarded; to be seen…
- Gỗ tồi: poor quality wood đừng dịch bằng “bad wood”.
- Chất đốt: fuel (n); material for burning.
Câu 7:
- Có giá trị: valuable (adj) hoặc useful; of great value (= use)…
- Các mặt hàng gỗ: wood items.
- Đang rất ưa chuộng tại…: are highly appreciated (= evaluated) at… (= được đánh giá cao vì chất lượng tốt).
We greatly appreciate all your help = chúng tôi đánh giá (rất) cao mọi sự giúp đỡ của bạn. - Thi trường các nước tư bản: the markets of capitalist countries.
Câu 8:
- Ngành cao su: the rubber branch.
- Thanh lý: (nghĩa trong bài) = to destroy; to make useless; to demolish, to pull down…
Eg: Đừng phá cái hộp đó, nó có thể hữu ích đấy = don’t destroy that box, it may be useful. - Để trồng mới = để trồng lại những cây mới = …to re plant new ones.
- Trồng cây: to plant trees.
- Trồng răng: to put in false teeth.
- Trồng chuối: to stand on one’s head.
Eg: Look at! Nam is standing on his head, (nhìn kìa, Nam đang trồng chuối [= đứng bằng đầu; đi đầu xuống đất]).
Câu 9:
- Bình quân: average (adj.)
- Sự ước tính: estimation; judgement; calculation…
- … ước tính bình quân hàng năm…: people estimate (= calculate) that… hoặc The approximate judgement ( = average estimation) is that…
- Được dùng cho chế biến xuất khẩu = to be treated for export; to be processed for export…
Câu 10:
- Ngoài ra: Besides: in addition; moreover; further (also furthermore)…
Eg: She said that the key was lost and further, that there was no hope of its being found – nàng bảo rằng chìa khoá đã bị mất và ngoài ra chẳng có hy vọng tìm thấy được (chìa khoá). - Lưu tâm: to call the attention of sb, to something. Có thể thay to call = to attract (trong bài này mà thôi) và attention = respect (n); heed (n); interest (n)… nếu dùng “interest” thì đổi giới từ”to”= “in”….. interest… in sth.
- Nhà nghiên cứu: a researcher.
- Nhà sản xuất: a producer; a manufacturer…
Câu 11:
- Một số: some (chỉ dùng trong câu xác định). Trong câu nghi vấn và phủ định Some nên thay bằng ANY)…
Eg: I have some milk; give me some tea. - Do you have any milk? (hoặc have you …?)
- I haven’t any milk…
- Như = like (preposition). E.g: Don’t talk like that (= đừng nói như vậy) (… in that way).
- If everyone worked hard like you … = nếu mọi người làm việc chăm chỉ như bạn…
Lưu ý: trước các danh từ riêng chỉ tên nước thường không có “THE” tuy nhiên có một số nước phải có mà ta cần học thuộc:
Ví dụ: Phi-líp-pin = The Philippines
Mỹ = The United States
Liên Xô = The Soviet Union
Hà Lan = The Netherlands
Cộng hoà Đô-mi-nic = The Dominican Republic
Vương quốc Anh = The United Kingdom…
- Thành công: to succeed in: to be successful in; E.g: Tuyet succeeded ỉn that examination (= Tuyết đã đậu kỳ thi ấy).
Thành công quá sức (hoặc mức) mong đợi = to succeed beyond one’s hopes. - Hàng móc: furniture (n); wood items.
- Hiệu quả: efficiency (n); effect; result (n); output (n)…
- Phương pháp hiệu quả nhất để làm điều gì: the most effective method of doing sth
Bài dịch tham khảo:
PROCESSED WOOD FOR EXPORT
- Due to ill management and protection, forest resources have, in recent years, been seriously destroyed.
- The exploited wood production for domestic use and export decreased dramatically in 1992 and 1993.
- To strictly carry out the law on Protecting and Developing Forests proclaimed on 12 August 1991 and specially Instruction 462. TTg dated 11 Sept.- 1993 of the Prime Minister about keeping tight control on exploiting, transporting and exporting wood, the forestry branch has taken several measures to manage and protect forest resources and ecosystem and at the same time to stabilise and develop the source of wood material reserved for processing industry, of which there is processing for export.
- The production of exploiting wood- in 1998, according to targeted plan of the Ministry of Forestry, will increase to 690,000m3 against 638,000m3 of 1996 and 618,000m3 of 1997.
- Also according to that plan in 1998. 299,000m3 of wood from group 1 to group 8 will be used in processing for export (except a number of rare and precious kinds which have been prohibited for exploitation and use at Decree No 18 HĐBT dated 17 Jan. 1992).
- Just a few years ago, rubber wood m our country was considered poor quality wood and was used as fuel.
- At present, it is very valuable material used in producing and exporting wood items which are highly appreciated at the markets of developed capitalist countries (Asia, Australia, Europe, North America).
- Every year the rubber branch has to destroy about 7,000- 8,000. or sometimes 10,000 ha of old trees to re-plant new ones.
- The average estimation is that every year there will be about 300,000 or 400,000 m3 of good quality wood of old rubber trees, which are destroyed, can be used or processing for export.
- In addition, we would like to call the attention of researches, producers and exporters of wood products to an abundant source of material which has not yet been exploited: coconut wood.
- Some countries like Indonesia, the Philippines, Malaysia have succeeded in processing coconut wood into building material, producing furniture, of which there are exported furniture bringing encouraging efficiency.
Quý độc giả có thể tham khảo bài Luyện dịch thuật Tiếng Anh Kinh tế để nâng cao kỹ năng dịch