Nhiều người nghĩ rằng dịch thuật là một công việc thực đơn giản bởi tất cả chúng ta phải làm khi dịch thuật là chuyển một từ ngữ từ ngôn ngữ gốc sang từ tương đương ở ngôn ngữ đích. Tuy nhiên nếu làm như vậy thì văn bản nhiều khi sẽ chuyển sang một ý khác hoặc không có nghĩa. Cũng chính vì thế mà dịch thuật đã trở thành một công việc hoàn toàn phức tạp và có tính nghệ thuật cao, dịch thuật đòi hỏi rất nhiều yếu tố, từ kiến thức chuyên ngành, văn phong, cho tới việc vận dụng linh hoạt từ ngữ.
Sau đây là một số lời khuyên đối với dịch thuật kể cả dịch nói và dịch viết
1. Dịch nói
Phiên dịch, dịch song song, dịch thầm được coi là một trong những công việc khó nhất. Để làm tốt công việc này, phiên dịch viên cần phải
a) Có kiến thức về nhiều ngành nghề khác nhau
b) Có khả năng nắm bắt, phân tích và lựa chọn thông tin khi dịch
c) Biết cách làm nổi bật những thông tin quan trọng trong quá trình dịch
d) Liên tục làm phong phú từ vựng chuyên ngành
Vì vậy khi dịch, phiên dịch viên cần phải: Phản ứng nhanh, phát âm rõ ràng, tập trung cao độ.. .
Những lời khuyên căn bản là:
– Nên làm quen và tìm hiểu trước về chủ đề nội dung sẽ dịch
– Ghi chú nhanh và cẩn thận những ý chính khi dịch
– Dịch và làm rõ ý các câu đặc biệt hoặc các từ chính
– Tạo mối quan hệ thân thiết với người nói bằng việc trao đổi
– Hãy nhớ phát âm rõ ràng, có trọng âm, ngữ điệu
– Làm một bản tổng kết cuối buổi dịch, điều này sẽ giúp bạn tóm tắt và rút kinh nghiệm nhiều hơn
– Phản ứng nhanh và sẵn sàng làm việc dưới áp lực cao
– Hãy tự tận hưởng và cố gắng những việc mình đang làm, cơ hội sẽ không đến nhiều
Dịch viết
Dịch viết hoàn toàn khác với các loại hình dịch khác, nó không yêu cầu phản ứng nhanh bởi vì bạn có thời gian để suy nghĩ, chọn lựa từ ngữ, sử dụng từ điển và các thiết bị hỗ trợ khác. Tuy nhiên dịch viết lại đòi hỏi phải chính xác cao.
Những lời khuyên khi dịch viết:
– Dịch ý chứ không phải dịch từ
– Sử dụng hiểu biết của bạn về tài liệu dịch để chuyển đổi những bản dịch khó
– Nên tham khảo các chuyên gia chuyên ngành hoặc người bản địa để có bài dịch hay hơn
– Không làm những dự án mà bạn biết nó nằm ngoài khả năng
– Cần nhớ rằng, kỹ năng và chuyên môn dịch sẽ phát triển theo thời gian
– Sắc thái ngôn ngữ là vấn đề khi thực hiện dịch thuật chuyên nghiệp
– Một bản dịch tốt sẽ có giá trị theo thời gian
– Cách trình bày tài liệu ở quốc gia này có thể sẽ hoàn toàn khác ở quốc gia khác
– Giữ nguyên văn phong của tác giả, cần giữ vững từ ngữ, trạng thái của các văn bản thông tục, văn bản khoa học…
